گفتگو با سایت سودارو

گفتگو با سایت سودارو

سوال اول این است: چه کتاب‌هایی اخیراً از شما منتشر شده است؟
تازهترین کار من در زمینه تالیف مجموعه داستان «آنها کم ازماهیها نداشتند» است, که از سوی نشر ثالث به بازار آمده. این سومین مجموعه تالیفی من است و دربرگیرنده شش داستان که به دلمشغولیهای من – تاریخ و تاریخهای جایگزین و اسطوره, عشق و مرگ و تنهایی – میپردازد.
در زمینه ترجمه هم بعد از «نور شعلهور» - که بازخوردها و نقدهای مثبتی داشته و در یکی دو برنامه رادیویی هم به آن پرداخته اند - متاسفانه هنوز کار جدیدی به بازار نیامده و تقصیرش هم با ناشرهاست! «نور شعلهور» یک رمان پرکشش از لندن قرن هجدهم است, با محوریت زندگی یک دختر و پسر نوجوان طبقه فقیر که در کنار تجربه زندگی روزمره تلخ و شیرینشان با نویسنده و شاعر و فیلسوف برجسته آن روزگار یعنی ویلیام بلیک اشنا میشوند و بعد از این اشنایی زندگی دیگر به روال قبل ادامه نمیابد. در واقع این رمان پرکشش یک شخصیت واقعی و مهم ادبی یعنی بلیک را در یک داستان فانتزی نشانده و هم تصویر دقیقی از انگلستان آن دوران رسم میکند و هم بلیک را به خواننده معرفی میکند بی این که درگیری ملال یا زیادهگویی کتابهای تاریخی یا هنری صرف شود.  
سوال دوم: چه کتاب‌هایی در نوبت انتشار دارید؟
خیلی! 1- «مبانی مطالعات سینمایی", نوشته امی ویلاریو, انتشارات سمت (کتابهای دانشگاهی) که نخستین کتاب در این حوزه است که به فارسی منتشر خواهد شد و راهنمای مهمی برای دانشجویان و سایر علاقمندان جدی حزوه سینما به شمار میرود. 2- "سینمای ژانری», نوشته بری کیت گرانت, که توسط نشر بیدگل منتشر میشود و باز هم نخستین کتاب مرجع در حوزه ژانر به شکل کلی و تئوریک آن خواهد بود. 3- «زندگینامه مرکاتور», نوشته آن هاینریش, توسط انتشارات ققنوس. مرکاتور پدر علم نقشهکشی نوین و نخستین کسی است که نقشههیا جغرافیایی را به شکل امروزین آن رسم کرد. 4- «زندگینامه اسحاق نیوتن», نوشته کری هولیهان, توسط نشر ققنوس, که از علاوه بر دانستههای قبلی نکات جدید از زندگی علمی نیوتن را هم در خود گنجانده است. 5- «سی و نه پله», نوشته جان بوکان, توسط نشر کتابسرای تندیس. این نخستین کتاب از مجموعه ماجراهای ریچارد هنی, یک جاسوس انگلیسی, است که طی ماجراجوییهای متعددی حوادث مختلفی را از سر میگذراند. و بالاخره چند کتاب ترجمه در زمینه ادبیات فانتزی کلاسیک برای نوجوان که نشر ثالث منتشر خواهد کرد, از جمله «سفر به مرکز زمین» اثر ژول ورن.        
سوال سوم: چه کتاب‌هایی را در ارشاد در انتظار بررسی دارید؟
فعلا هیچ, به جز همان کتاب مهم «گمشده در شهر بازی» اثر جان بارت که متاسفانه چند سال است در ارشاد مانده. این مجموعه داستان از مهمترین آثار در زمینه ادبیات متافیکشن محسوب میشود و جزء آثاری که در رشتههای ادبیات انگلیسی دانشگاهی هم مرتبا به آن ارجاع میدهند.
 سوال چهارم: نسبت به شرایط موجود انتشار کتاب، مخصوصاً موضوع کاغذ، تورم و مسائل ارشاد، نظر شخصی‌تان چیست؟ و چه آینده‌ای برای بازار کتاب ایران می‌بینید؟
با یک تناقض روبروییم. صنعت نشر در مقایسه با سایر حوزهها صنعت فقیریست, و مخاطب کتاب هم بالقوه مخاطبی کمدرمدتر از مخاطب سایر هنرهاست و پرداخت رقمی چند هزار تومانی نباید کار شاقی برای اکثر افراد باشد. اما طبق آمار, در چند سال اخیر متوسط تیراژ کتاب از 5000 به حتا 500 رسیده, یعنی مخاطب خیلی کمتر شده, در صورتی که افزایش جمعیت به شکل میلیونی انجام شده! و این افت مخاطب حتا قبل از بحث افزایش قیمت کاغذ در ماهها اخیر بوده, یعنی در اصل بحث فرهنگسازی و آموزش و برنامهریزی مطرح است که خیلی ضعیف عمل کرده. مشکل دیگر, سایتهای اینترنتی غیرقانونی دانلود کتاب هستند. میدانید که برای چاپ و توزیع یک کتاب حداقل 10 نفر و در یک بازه زمانی یکساله درگیر خواهند بود. اما حاصل کار این آدمها به آنی روی اینترنت قرار میگیرد و با یک کلیک رایگان دانلود میشود.
پس بحران موجود در زمینه کاغذ عاملی تشدیدکننده برای "کتاب نخواندن" میشود. البته منطقا وقتی قیمت کتاب گران شود دستمزد مترجم یا مولف هم باید بیشتر شود چون اکثر قراردادها به شکل درصد پشت جلد بسته میشوند, اما به خاطر همان فرهنگ سست کتابخوانی, مخاطب به جای پشتیبانی از نویسنده محبوبش حساب میکند که با چهل, پنجاه هزارتومان پول دو کتاب میشود چه کارهای دیگری کرد! تازه خود ناشر هم به خاطر جهش شدید قیمت کاغذ, تیراژ را کم میکند تا ریسک فروش کتاب کمتر شود. البته بحث فرهنگسازی بحثی کلی و فرارسانهای و خارج از این سوال و جواب است, اما شاید یک راهکار غیرآرمانگرایانه در همین فضای موجود برای رسیدن به شرائط مطلوب کتاب ارزانتر با تیراژ بالاتر, ایجاد یک شرکت سهامی عام نشر - حالتی از تعاونی - از سوی نویسندگان و مترجمان باشد که سود معنوی و مالی آن چندجانبه بین مولف و ناشر و مخاطب تقسیم میشود و نهایتا به آشتی دادن کتاب و مخاطب عام میرسد.